Mimo że zbliża się już koniec lata fale upałów w dalszym ciągu utrudniają regularne funkcjonowanie a także stanowią poważne zagrożenie dla zdrowia ludzkiego i środowiska. Oto nasz przewodnik, co zrobić aby zadbać o swój organizm w tym wymagającym czasie.
Uciążliwe temperatury fali upałów mogą mieć dalekosiężne skutki, od zagrożeń dla zdrowia ludzkiego po niszczenie upraw znaczne zwiększenie ryzyka pożarów. Szacuje się, że w 2019 r. ekstremalne upały spowodowały śmierć 356 000 osób na całym świecie, według jednego zestawu szacunków, co czyni go jednym z najniebezpieczniejszych, ale pomijanych zagrożeń naturalnych.
Jak zachować odpowiednią temperaturę ciała podczas fali upałów?
Oczywistym krokiem jest trzymanie się z dala od słońca w godzinach od 11 do 15 – zwykle to najgorętsza częściach dnia – należy przebywać w domu, lub w zacienionym miejscu. Bardzo ważne jest picie dużej ilości płynów, w tym napojów gorących i zimnych. Należy unikać picia dużej ilości alkoholu który odwadnia organizm.
Jedzenie pokarmów o dużej zawartości wody, takich jak truskawki, ogórek, sałata i arbuz, może również pomóc w utrzymaniu nawodnienia. Wykazano, że pikantne i gorące potrawy pomagają nam zachować chłód, powodując, że bardziej się pocimy.
Chociaż dowody na wpływ koloru odzieży są mieszane – wydaje się, że istnieje niewielka różnica między noszeniem jasnych a ciemnych ubrań, noszenie luźnych ubrań może pomóc, umożliwiając cyrkulację powietrza przy skórze.
Zanim otworzysz wszystkie okna swojego domu aby zachować chłód, temperatura na zewnątrz będzie wyższa niż w środku przez co wyrówna się – dodatkowo ogrzewając pomieszczenie. Zasłoń zasłony w pomieszczeniach, w których są skierowane na słońce.
Sen podczas upałów
Temperatura odgrywa ważną rolę w cyklu snu człowieka (jak i wszystkich ssaków). Gdy zbliża się pora snu, temperatura naszego ciała zwykle spada wraz z częstością akcji serca i uważa się, że nasila znane uczucie senności. Żyły w naszych dłoniach i stopach również się otwierają, aby przepuścić przez nie więcej krwi, zwiększając temperaturę naszej skóry i zwiększając utratę ciepła.
W gorące noce naszym organizmom trudniej tracić ciepło, co oznacza, że wpływa to również na zdolność zasypiania. Wysokie temperatury w nocy mogą również prowadzić do bardziej zaburzonego snu, powodując, że ludzie czują się bardziej zmęczeni następnego dnia.
Idealna temperatura pokojowa do snu wynosi 19-21C, niektóre badania sugerują, że nasza skóra musi mieć temperaturę między 31-35C. Prześcieradła, kołdry i ubrania nocne, takie jak piżamy, pomagają stworzyć mikroklimat wokół naszej skóry, który utrzymuje tę optymalną temperaturę.
Kiedy temperatura zaczyna rosnąć, naszym pierwszym odruchem może być zrzucenie pościeli, aby wystawić większą część naszej skóry na działanie powietrza, aby pomóc nam się ochłodzić. Niestety nie jest to tak pomocne, jak mogłoby się wydawać, ponieważ zakłóca zdolność organizmu do kontrolowania temperatury skóry w nocy. Tak więc cienkie prześcieradło – zamiast czegoś grubszego, co może zapewnić zbyt dużą izolację – może pomóc w osiągnięciu lepszego snu. Pomocne może być również unikanie nocnych przekąsek. Jedzenie późną nocą wiąże się z podwyższoną temperaturą wewnętrzną ciała w nocy, co może zakłócać nasz sen.
Kiedy ciało przegrzewa się lub walczy z regulacją temperatury, może to prowadzić do wyczerpania cieplnego. Może pojawić się szybko lub w ciągu kilku godzin, ale objawy obejmują uczucie omdlenia, nadmierne pocenie się, wilgotną skórę, skurcze i nudności. Może to również prowadzić do udaru cieplnego, co oznacza, że organizm nie jest w stanie dłużej zarządzać ciepłem i należy zwrócić się o pomoc lekarską. Objawy obejmują wymioty lub nudności, brak pocenia się, nadmierną temperaturę skóry oraz utratę przytomności lub drgawki.
Fale upałów mogą również prowadzić do wielu problemów zdrowotnych, tak różnych, jak bóle głowy i odwodnienie, zawały serca i problemy z oddychaniem, czasami prowadzące do śmierci. Podczas gdy ludzie w każdym wieku są podatni na upały, osoby starsze są szczególnie narażone podczas fal upałów, ponieważ nie są w stanie regulować temperatury ciała i są bardziej podatne na problemy z sercem z powodu stresu cieplnego. Osoby z podstawowymi schorzeniami są również szczególnie narażone.
Pij wodę!
Utrzymywanie odpowiedniego nawodnienia to konsekwentne przesłanie dotyczące zdrowia publicznego – od dziesięcioleci władze zdrowotne nakłaniają nas do spożywania od sześciu do ośmiu szklanek wody dziennie, czyli 2-3 litrów. Ale kiedy temperatura rośnie, potrzeba utrzymywania płynów w górze jest jeszcze ważniejsza.
Bez ciągłego uzupełniania wody (która stanowi od 60% do 70% naszej masy ciała) zaczynamy się odwadniać. Pierwszą wiarygodną oznaką odwodnienia jest nasilające się pragnienie, kiedy traci się około 2% masy ciała. Odwodnienie następuje szybciej przy wysiłku fizycznym lub ćwiczeniach. Nawet łagodne odwodnienie może powodować zmęczenie oraz przegrzanie, ponieważ organizm przestaje się pocić, aby zachować wodę.
Jak zachować bezpieczeństwo na słońcu?
Dla tych, którzy muszą wyjść na zewnątrz w upale, ważne jest, aby używać kremu przeciwsłonecznego i odpowiednio go nakładać oraz reaplikować według zaleceń producenta.